|
EMLAK PÝYASASINDAKÝ [PROPERTY MARKET IN NORTHERN CYPRUS] ÝNÝÞ ÇIKIÞLAR
Prepared by Ian Smith
Annan Plan?n Güney K?br?sl?larca reddedilmesinin üzerinden 1 y?l geçti.
K?br?s'l? Rumlardan da evet oyu ç?kmas? beklenirken, negatif bir dönüşle
karş?laş?ld?. K?br?sl? Türkler [Turkish Cypriots of Northern Cyprus] ise
inançlar? doðrultusunda %65'lik bir oranla Plana evet dedi. Fakat inan?lmazd?r
ki Rum sektörü Avrupa birliðine girerken adan?n kuzeyi yani KKTC [Northern
Cyprus] d?şarda b?rak?ld?. Bu noktada anlaşmaya pek de yanaşmamamalar?na raðmen
pozitif duruşlar? ad?na, Avrupa Birliði KKTC'ye [Northern Cyprus] finansal
yard?mda destek olmaya karar verdi fakat bu sözlerin tutulmas? gerekiyor.
K?br?s sorunu gerçeðinin dünya çap?ndaki medya arac?l?ð?yla ispatlanmas?n?n
yan?s?ra, yat?r?mc?lar [investors of properties such as apartments in Kyrenia]
adan?n [Northern Cyprus] iyi ve kötü yanlar?n? inceliyorlar ve birçok
endüstrinin, özellikle villa yap?m?n?n [and apartments etc] ve turizme dayal?
projelerin gerçekleştirilmesi gerektiði sonucuna vard?lar.
Sat?şlar ve yat?r?mlar?n yasal sistemle etkilenmemesi ve gerekli vergilerin
ödenmesi halinde, KKTC'de [Northern Cyprus] Hükümet kaynaklar?, yerli ve
yabanc? yat?r?mc?lar?n [investors of properties such as apartments in Kyrenia]
endişelenecek birşeyi olmad?ð?n? belirtti. KKTC [Northern Cyprus] hükümeti,
demokratik bir seçimle oluşturulmuştur. Ve tapular [titles in Northern Cyprus]
da Bakanlar Kurulu Konseyi approval [Council of Ministers of Northern Cyprus]
taraf?ndan onaylan?yor.
Eðer K?br?sl? Rumlar, 30 y?l önce b?rakt?klar? mallar?n? [Greek Cypriot
properties in Northern Cyprus] tekrar kullanmak istiyorlarsa, ve birtak?m
tazminat anlaşmalar?n? kabul ediyorlarsa, o zaman neden mülk olay?n? da
kapsayan Annan Plan?'n? kabul etmediler? Þüphesiz, K?br?sl? Türklerle [Turkish
Cypriots of Northern Cyprus] görüşme masalar?na oturarak Plan karş?t? 'hay?r'
oyu kullanmakta ve daha yeni aç?lan s?n?r kap?lar?n?n kapat?lmas?nda etkisi
olacak tutuklama emri yay?mlamak [to some in Northern Cyprus] onlar için daha
başar?l? bir sonuç olur. Þimdi, K?br?sl? Türkler [Turkish Cypriots of Northern
Cyprus] ve yabanc? vatandaşlar sayesinde oluşturulan EUPRO [in Northern Cyprus]
ad?nda bir firma ile, ilerleme kaydedildi. Bu firma, QC yani Ýngiltere
arac?l?ð?yla yetkilerin çaresine bak?yor. Bundan ötesi, turistlere, KKTC'deki
[Northern Cyprus] baz? otel sahipleri hakk?nda kara liste halinde bir müsvedde
ile bu turizm mekanlar?n? ziyaret etmeleri halinde aleyhlerine aç?lacak
davalardan kendilerinin sorumlu olacað? söyleniyor. Bu da 30 y?l süren bu zorlu
problemin çözülmesine ilişkin beklenen olumlu bir yaklaş?m say?lmaz.
1974 ortas? boşalt?lan K?br?s'l? Rum mülkleri [Greek Cypriot properties in
Northern Cyprus] hakk?nda birçok şey duyuyorken, K?br?s'l? Türklerin [Turkish
Cypriots of Northern Cyprus] kay?plar? hakk?nda çok az şey biliniyor. Varosha
gibi bölgeler d?ş?nda (ki herzaman EVKAF'a aitti ve 1571 y?l?nda kurulmuş dine
dayal? bir kurumdu) Larnaka havaliman? ve Hilton Otelinin Türk [Turkish Cypriot
properties] topraklar?nda inşa edildiði söyleniyor.
Bize söylenen, eski evlerinin bulunduðu köyleri ve arazilerinin bulunduðu
yerleri ziyaret etmek için güneye giden birçok K?br?s'l? Türk'ün [Northern
Cyprus] küçük düşürücü bir şekilde o mekanlarda bomboş düzlüklerle karş?laşm?ş
olduklar?. K?br?sl? türklerle ilişkili bu durum karş? taraf taraf?ndan kabul
edilmeyip gözard? ediliyor. K?br?s'l? Türk'ler [Northern Cyprus Turks] say?ca
az olmas?na raðmen tar?mla uðraşanlar?n oran?n?n daha fazla olduðunu görüyoruz.
Bu da onlara daha çok sahibiyet hakk? tan?yordu.
|
Ýki taraf?n [Northern and South Cyprus] da taleplerinin yerine
getirilmesi için Annan Plan?nda birtak?m deðişikliklerin yap?lmas? şart. Tabii
K?br?s'l? RumIar?n en önce çözüm istediklerini varsayarak. Bu arada, iki
taraf?n [Northern and South Cyprus] da taleplerine uyum saðlanmas? ad?na
K?br?sl? Rum Hükümeti geri ad?m at?yor, bu da K?br?s'l? Rumlar?n K?br?s'l?
Türkleri [Turkish Cypriots of Northern Cyprus] eşit olarak kabul etmek
güdüsünden yoksun olduklar? anlam?na geliyor. Baz? güney K?br?sl?lar?n
ak?llar?ndan olan ENOSÝS rüyas? K?br?sl? Türklerle [Turkish Cypriots of
Northern Cyprus] Ýngiliz vatandaşlar?na yap?lan kaba bir hakaretten başka bişey
deðildir. Özellikle de 300 y?l? aşk?n süre aday? yöneten Osmanl?lar?n s?k? ama
K?br?sl? olmayanlara ve inanç özgürlüklerine, dini seçimlerine duyduðu sayg?y?
göz önünde bulundurursak.
Kuzey kesimdeki mülk [properties such as apartments etc in Northern Cyprus]
art?ş? sürpriz bir şekilde insan çekiyor ve aç?kt?r ki alt yap? sisteminin
güçlü yat?r?mlarla [investments in Northern Cyprus], bir anlaşma sonras?nda
büyütülmesi ve yükseltilmesi art?k bir zorunluluk
olacakt?r.
Taleplerle ateşlenen arazi ve mülk fiyatlar? [land and properties such as
apartments, villas etc in Northern Cyprus], dramatik bir art?şla dönüm baş?na 3
y?l önce 6,000 stg iken şimdi 55,000 stg’e ç?km?şt?r [in Northern Cyprus].
Arazi al?m? ve villa [land and properties] yap?m? hala Avrupa fiyatlar?na
k?yasla daha düşük ve bunun daha da ilerletilmesi büyümesi bekleniyor.
Peki burdan nereye gideceðiz?
K?br?s'l? Türklerin [of Northern Cyprus] durumu ve şu anki statüleri, direkt
uçuşlar?n olmamas?, Türkiye d?ş?nda başka bir yerden ödenek almamas?, KKTC'nin
[Northern Cyprus] durumunun Avrupa ve Amerika taraf?ndan medya arac?l?ð?yla
daha iyi anlaş?lmas?yla sonuçland?.
Ýngiltere bas?n?n?n, gerçek durumu dünyaya aç?klamas?na raðmen KKTC [Northern
Cyprus] hiçbir zaman Rum propogandas?na alet olmad?.
Hala Ýngilizler arazi ve mülk [land and properties such as apartments etc in
Northern Cyprus] al?m?nda fazlal?ð? oluşturan kesim. Gerek tatil amaçl? gerekse
emeklilik için kullan?m amaçl? sat?n ald?klar? [buyers of properties such as
apartments] bu mülkler piyasan?n [property market in Northern Cyprus]
hareketlendiðinin de bir işareti. Yard?mc? olmak isteyen, ülkeden veya ülke
d?ş?ndan gelen yat?r?mc?lar [developers of properties such as apartments etc]
(Ýngiltere, Avrupa, Amerika, Ýsrail, Türkiye) KKTC'yi [Northern Cyprus] düzenli
olarak ziyaret edip olanaklar? deðerlendiriyorlar. Bununla birlikte,
Letkoşa'daki Þehir/Bölge Planlama Dairesi [of Northern Cyprus] yeni kurallar ve
düzenlemelerle, yeni projelerle çevre dairesinin kontrolü alt?nda gelişme
kaydediyor.
Avrupa Birliðinin KKTC'nin [Northern Cyprus] üyeliðini kabul etmesine ilişkin
durum baz? faktörlere baðl?:
K?br?s'l? Rumlar?n K?br?sl? Türklerle [Northern Cyprus] olan politika ve
tavr?n?n deðişmesi ve KKTC'nin [Northern Cyprus] de adada ortak sahip diðer
toplum olduðunun kabul edilmesi, ve adada kalmalar?na izin verilmiş bir toplum
olarak görülmemesi.
KKTC'nin [Northern Cyprus], adan?n ortak sahibi olduðunun kabul edilmesiyle
gelen yard?m ve ödeneklerden adil bir payla hak sahibi olmas? kabülü.
Gerek Kuzey, gerekse Güney'deki K?br?sl?lar?n, ve buna ek olarak adadaki
yabanc? vatandaşlarla Avrupa Birliði vatandaşlar?n?n rahatça gezebilme ve
hareket edebilme özgürlüðünün de saðlanmas? diðer önemli bir mevzu.
Bu faktörlerin karş?l?kl? olarak iki tarafça [Northern and South Cyprus], kabul
edilmemesi halinde başar? şans? azalacak ve adil olmayan ve öcelikle de
K?br?sl? Türkler [Northern and South Cyprus], için faydas? olmayan statüko da
ayn? yerde sayacak ve gelişmeyecek, ilerlemeyecektir.
Ian Smith.
Gelecek ay: Plan Yasalar? [of Northern Cyprus] Hakk?nda Ayr?nt?lar.
|
